W tym artykule przedstawię, co tak naprawdę potrzebne jest od strony technicznej do przeprowadzenia rozgrywki oraz do zapisywania jej przebiegu. Wraz z prostotą, jaką stwarzają zasady gomoku - formy odwzorowania, symbole, wygląd i rozmiar planszy oraz jej notacje, cechuje duża różnorodność, dowolność i swoboda w stosowaniu i interpretacji.
Wizualne ujęcie czy przedstawienie stanu gry będzie zatem dotyczyło następujących pojęć (grup parametrów):
- Plansze
- Symbole na planszy
Plansze
W gomoku plansze stanowią kwadratowe powierzchnie złożone z pól. Pola znajdują się na liniach (bądź pasach) pionowych i poziomych, które ułatwiają orientację geometryczną. Pamiętajmy, że w gomoku szczególną rolę, poza liniami pionowymi oraz poziomymi, odgrywa kierunek ukośny – dwa skosy: „/” oraz „\”. W zależności od tego, czy plansza oznaczona jest liniami czy pasami, pola tworzą odpowiednio przecięcia linii albo odstępy (kwadraty) pomiędzy nimi. Na przykład uznając za planszę kartkę w kratkę z zeszytu, mamy do czynienia z pasami a polem dla konkretnego ruchu jest mały kwadracik. Wadą tego rozwiązania jest gorsza „widoczność kamieni” w ukosie(ale to tylko moja subiektywna opinia).
Pola tworzą odstępy w liniach Pola tworzą przecięcia lini
Kolor planszy na ogół nie odgrywa większej roli. Pola powinny być numerowane lub literowane – za co odpowiada rodzaj notacji. Ułatwia to zapisywanie, bądź odtwarzanie partii. Za najbardziej rozpowszechnioną uznaje się notację, w której polu przypisana jest litera oraz cyfra. Linie(pasy) pionowe oznaczamy kolejnymi literami alfabetu łacińskiego A,B,C…, a poziome kolejnymi liczbami 1,2,3… Na przykład: H8, D4, F12.
Rozmiar planszy również jest dowolny, ale najczęściej wynosi 15x15 pól (wymiar planszy dla Renju według Federacji RIF). Profesjonalna plansza do gomoku zwana gobanem posiada fizyczny rozmiar ok. 42x45 cm. Na uwagę zasługuje fakt, że nie jest ona idealnie kwadratowa. Jest to zamierzone rozwiązanie. Gracze siedzący naprzeciw siebie widzą plansze pod pewnym kątem, nie obserwują jej z góry. Z tej perspektywy będą widzieć kwadraty. Istnieją gobany z tworzywa sztucznego, z tkaniny oraz z drewna. Spotyka się różne grubości deski, nawet do 20 cm!
Oczywiście na profesjonalnej planszy, układa się kamienie na przecięciach linii a nie w odstępach między nimi.
Symbole na planszy
Dla wielu osób gra gomoku znana jest jako kółko i krzyżyk. Symbole te łatwo rozróżnić i szybko wykonać na kartce papieru. Reprezentacja wykonywanych ruchów podczas gry jest dowolna, lecz musi spełniać warunek rozróżnialności. Symbolem mogła by być reszka i orzełek, trójkącik i gwiazdka, literka „a” i literka „z”. Profesjonalizm i doświadczenie podpowiadają, że symbole powinny mieć różne kolory o dużym kontraście w stosunku do siebie i do planszy. Na gobanie gra się kamieniami – owalnymi pionkami o średnicy nieco przekraczającej 1 cm. Kamienie wykonane są najczęściej z masy szklanej lub porcelany, rzadziej z plastiku, powinny mieć dostatecznie duża masę, żeby stabilnie leżały na planszy. Kolorystyka kamieni dominuje w barwach: białej i czarnej. Podobnymi jeśli nie identycznymi kamieniami grywa się w Renju, Pente oraz Go. W przypadku, gdy plansza ma wymiary 15x15 pól, do zapełnienia całej planszy potrzeba 113 kamieni czarnych oraz 112 kamieni białych (jeśli gracz rozpoczynający używa koloru czarnego). Na ogół nie dochodzi do takich sytuacji i w normalnych przypadkach wystarczą dwa komplety po 60 kamieni.
Zakończenie
Prostota i pewne znamiona swobody zasad gomoku przejawiają się także od strony wizualnej gry. Mało kto nie grał kiedyś w kółko i krzyżyk na kartce czy to w szkole czy na studenckich wykładach czy jeszcze gdzie indziej. Warto wiedzieć, że istnieje profesjonalny sprzęt do gry w gomoku. W zasadzie jest to formalnie i na ogół sprzęt do Renju, ale spełnia jednocześnie swoją rolę w zastosowaniu do gomoku. Na takim sprzęcie gra się w turniejach „na żywo”. Na koniec nie sposób nie wspomnieć o czasomierzach. Za kontrolę czasu odpowiadają zegary – mechaniczne lub elektroniczne – takie same jak w turniejach np. szachowych